in

C-Ç | Ekonomi Sözlüğü

Camel analizi : Özellikle kredi değerlendirme kuruluşlarının bir bankaya kredi
notu verirken kullandıkları analiz yöntemidir. Yöntemin adı analizde en önemli faktör
olarak kullanılan göstergelerin baş harflerinden oluşur. C harfi Capital Adequacy
(Sermaye yeterliliği), A harfi Asset Quality (Aktif kalitesi), M harfi Management
(Yönetim), E harfi Earnings (Karlılık), L harfi de Likidite’yi ifade eder.
Cari Hesap(CURRENT ACCOUNT) :İki kişinin para, mal veya hizmetten doğan,
birbirlerinden olan alacaklarından vazgeçerek, bunları her biri ayrı bir kalem
oluşturacak biçimde borç ve alacak şekline sokarak aradaki farkı isteyebileceklerine
dair yaptıkları sözleşmedir…
Cari işlemler dengesi: Bir ülkenin toplam mal ve hizmet ihracatı ve transferlerinin
bunların toplam ithalatıyla olan farkı. Cari işlemler dengesi hesaplamasında finansal
varlık ve yükümlülükler hesaba katılmaz.
Cari Kur (CURRENT EXCHANGE RATE) : Döviz piyasalarında günlük döviz alımsatımıyla
oluşan kur anlamına gelmektedir. Gerçek kur olarak da ifade edilir.
Cari Oran (CURRENT RATE) : Paraya çevrilebilir değerlerin, kısa süreli borçlara
bölünmesi ile ortaya çıkan orandır. Cari oranın yükselmesi, ödeme gücünün arttığını
gösterir. Bu oran, işletmenin kısa vadeli borçları ile ödeme kapasitesini ölçmek ve
net işletme sermayesinin yeterlilik düzeyini saptamak için kullanılır.
Cari Varlıklar: Satılabilir pay senedi ve tahviller, alacaklar, stoklar, kasa ve öteki
döner varlıklardın oluşan bütün.
CCI Göstergesi (Commodity Channel Index: Mal Kanal İndeksi) : CCI hissenin
kapanış fiyatının, o hissenin fiyatının istatistiki ortalamasından nasıl bir farklılık
gösterdiğini ortaya koyar.
Cebri Tasarruf: Fertlerin arzulamaksızın iradeleri dışında etkenler yüzünden
üketimden fedakarlığa mecbur kaldıkları durumları kapsayan bir terimdir.
Cebri Tedavül: Kağıt para rejimlerinde rastlanan ve hükümetlerin zorunlu saydıkları
bir durumdur. CF (COST AND FREIGHT) :Satıcının malı belirli bir noktaya kadar taşımayı taahhüt ettiği ve taşıma giderlerinin mal fiyatına dahil olduğu bir alım-satım şeklidir. Bu tip
satışlarda, satıcı sigorta giderlerini ödemekle yükümlü değildir.
CIF (COST, INSURANCE, FREIGHT) : İthalatta, mal fiyatının üzerine sigorta ve navlun
giderlerinin de eklendiği bir alım-satım şeklidir. Bu tip satışlarda, satıcı sigorta ve
navlun maliyetlerine katlanmak zorundadır. Ayrıca satıcı, malı ithalatçının istediği
yere kadar götürmekle yükümlüdür.
Ciro (ENDORSEMENT) :Hak sahibi tarafından değerli evrakın arkasına atılan bir imza
veya yazılan bir ifade ile sözkonusu evraktan doğan hakların başkasına
devredilmesini sağlayan işleme verilen addır. Ayrıca iş hacmi (turnover) anlamınada
gelmektedir. Döner sermaye miktarı x devir sayısı olarak formüle edilmiştir.
Codex Alimentarius (Gıda Kodu): Latince bir terim olup, “Gıda Kodu” anlamındadır.
Günümüzdeki anlamı ise Codex Alimentarius Komisyonu’nun onayından geçen
bütün standartları ve üye ülkelerce derlenmiş tabloları kapsar. Codex Sistemi, dünya
ticaretinin geliştirilmesi açısından, ticaretin kolaylaştırılmasının ve uluslararası
geçerliliği olan standartların harmonizasyonunun gerekliliğinin anlaşılması üzerine
oluşturuldu.

Codex Alimentarius Komisyonu: 1962 yılında düzenlenen ortak bir
FAO/WHO ortak gıda standardı programını uygulamak için kuruldu. CAC (Codex
Alimentarius Commission), FAO ve WHO’nun yardımcı bir kuruluşudur.
Corweb Teoremi: Arz, talebin azalıp çoğalmasını anında izleyemez, ancak gecikme
ile uyum sağlayacağı savına dayanır. Bu gecikme 3 tür (düzenli, küçülen ve
büyüyen) dalgalanmaya neden olabilir… Corweb Teoremi’nin eleştirileri arasında,
arzın bir devre önceki fiyatların belirlediği savına dayanması yer alıyor. Eleştirilere
göre; arz-talep ilişkisinin teoremin öne sürdüğü kadar sıkı değildir. Fiyatların yüksek
olmasına karşın uzun dönemde yatırım tercih edilebilir
Çapa (Nominal Anchor): Ekonomik karar alma süreçlerinde referans olarak alınan
büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Örneğin kur çapası kavramı, Merkez
Bankasının kur için belli öngörüleri sonrasında, diğer ekonomik birimlerin de bu
öngörüye güven duyması ile birlikte, alınan ekonomik kararlarda kurun, kurdaki
artışın esas alınması ve fiyat, ücret artışı, yatırım gibi kararlarının kur politikası
çerçevesinde şekillenmesini ifade eder. Bu tür bir çapaya (politikaya) güvenin
olmaması halinde, seçilen büyüklükler bu özelliklerini kaybederler. Parasal
büyüklükler, faiz oranları, enflasyon, büyüme oranları “çapa” olarak kullanılan
büyüklüklerdir. Özellikle son yıllarda, kur ve faiz oranı gibi büyüklüklerin çapa olarak
kullanımında ortaya çıkan güçlükler, enflasyonun bu amaçla kullanımını
yaygınlaştırmıştır.
Çapraz Kur (CROSS RATE) :İki döviz arasındaki ve her birinin bir üçüncü döviz ile
(genellikle ABD Doları) olan paritesiyle tanımlanan kambiyo kurudur.
Çek (CHEQUE) :Görüldüğü zaman ödemesi zorunlu olan ödeme emridir. Çeki
imzalayan kişiye “keşideci”, tahsil eden kişiye “lehdar”, ödeyecek olan kişiye de
“muhatap” denir.

Çekirdek Enflasyon (Core Inflation): Tüketici ve Toptan Eşya Fiyat Endeksleri gibi genel kullanıma açık mal ve hizmet sepetlerinden oluşan enflasyon endekslerinin temel enflasyonist eğilimleri tam olarak yansıtmadığı varsayımı ile, bazı mal grupları ile fiyat değişmelerine yol açan bir takım unsurların enflasyon endeksinden çıkarılması sonucu ulaşılan bir enflasyon tanımıdır. Bu amaçla, dışsal etkilere (enerji fiyatlarında artış, mevsimsel koşullar, maliye politikası vs) daha açık olan ve geçici nitelikler taşıyabilen, enerji, temel gıda maddeleri fiyatları ve dolaylı vergiler bu tür enflasyon hesaplamaları içerisine katılmamaktadır. Amaç, fiyatlar genel seviyesindeki değişimi sürekli kılan unsurları tespit etmek ve bunlara yönelik daha gerçekçi politika kararları alabilmektir. Özellikle, enflasyon hedeflemesine yönelen ülkelerde bu türden alternatif endeks oluşumları değişik formları ile kullanılmaktadır. Türkiye’de Özel İmalat Sanayi Fiyat Endeksi “çekirdek enflasyon” olarak adlandırılmaktadır.
Çifte Vergileme(DOUBLE TAXATION) : Bir vergi matrahının aynı ülkede ya da ayrı
ayrı iki ülkede iki kez vergilendirilmesidir.
Çıkarımış Sermaye(ISSUED CAPİTAL) : Kayıtlı sermaye sistemine tabi ortaklıkların
satışı yapılmış (ihraç edilmiş) hisse senetlerini temsil eden sermayelerdir.
Çoğaltan (MULTIPLIER) : Belirli miktardaki gerçek sermaye yatırımının toplam gelir
veya toplam istihdam üzerindeki etkisini gösteren katsayıdır. Yatırım miktarındaki
değişmeler, toplam gelir ve toplam istihdamda kendisinden daha fazla değişiklik
oluşturur.

What do you think?

0 Beğeni
Upvote Downvote
Kahverengi Yazar

Written by Yakup Udül

Keyifli okumalar..

Bir cevap yazın