IBEC Uluslararası Ekonomik İşbirliği Bankası (International Bank for Economic
Corporation)

1964’de faaliyete geçen uluslararası bir finans kuruluşudur. Amacı tüm Doğu Bloku
ülkelerinden oluşan üyeleri arasındaki işbirliğini geliştirmek, bu ülkelerin ekonomik
gelişmelerine katkıda bulunmaktır.

IBRD Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (International Bank for Reconstruction
and Development)

BM sistemi içinde yer alan uluslararası finans kuruluşlarından biridir. Dünya Bankası«na
bağlı bir kuruluştur. 1945 yılında savaşın ekonomik çöküntülerini gidermek ve ekonomik
kalkınmayı sağlamak amacıyla kurulmuş, 1947’de BM’ye bağlanmış, aynı yıl da Türkiye üye
olmuştur. Merkezi Washington’dadır.

ICC (International Chamber of Commerce) Uluslararası Ticaret Odası

1920 yılında kurulmuştur. 110 ülkenin ticaret ve sanayi odası birliklerinin üst kuruluşu olarak
faaliyetini sürdüren kuruluşun merkezi Paris’tedir. Genel kurullarını her üç yılda bir yapar.

ICFTU Uluslararası Hür Sendikalar Konfederasyonu (International Confederation of
Free Trade Unions)

Çeşitli ülkelerin işçi sendikalarının üye olduğu uluslararası bir kuruluştur. 1949’da Dünya İşçi
Sendikaları Federasyonu’ndan ayrılan sendikalar tarafından kurulmuştur.

IDA (International Development Agency) Uluslararası Kalkınma Ajansı

IBRD’den kredi alamayacak kadar yoksul ülkelere yardım eder. 1960 yılının eylül ayında
kurulmuştur. Merkezi Washington’dadır. Dünya Bankası’nın yan kuruluşudur. IBRD’nin
Başkanı aynı zamanda IDA’nın da başkanlığını yapar.

IFC (International Finance Corporation) Uluslararası Finans Kurumu

1956’da özel sektöre kredi vermek için kurulmuştur. 1957’de Türkiye de katılmıştır. Merkezi
Washington’dadır. Dünya Bankası grubu içinde yer alır. Özel sektörü destekleyerek ekonomik kalkınmayı hedef alır.

IIB (International Investment Bank)

Uluslararası Yatırım Bankası. Comecon’un yan kuruluşlarındandır. 1971’de faaliyete
geçmiştir.

ILO (International Labour Organization) Uluslararası Çalışma Örgütü

Tüm dünyada kalıcı barışın sağlanması için önce sosyal adaletin gerçekleştirilmesinin şart
olduğunu kabul ederek 1919’da Versailles Barış Antlaşması çerçevesinde kurulmuş ve
Milletler Cemiyeti’nin bünyesi içinde çalışmalarını sürdürmüştür.

IMF (International Monetary Fund) Uluslararası Para Fonu

İkinci Dünya Savaşı’ndan ekonomileri tahrip olmuş olarak çıkan Avrupa ülkeleri, 1944
yılında para ve mali sorunlarla ilgili iki müessesenin kurulmasına karar vermişlerdir.
Bunlardan biri IMF diğeri IBRD’dir. IMF, Bretton Woods anlaşması ile oluşturulan
uluslararası para sisteminin temel örgütüdür. 1 temmuz 1946’da çalışmaya başlamıştır.
*Uluslararası ticaretin gelişmesi, tam istihdam, gelişim hızının artırılması, sabit kur sisteminin  gerçekleşmesi, kurlarda kararlılığın sağlanması, tek yönlü devalüasyonu önlemek ve ödemeler  dengesi sorunlarını çözmek, kredi sağlamak gibi çok amaçlı kurulmuş bir örgüttür.

Import Factor(IF)

Alıcı firmanın ülkesindeki, ithalat işlemine aracılık edip, alıcı firma ile ilgili garantiyi temin
eden factoring kuruluşu.

INSIDER TRADING

Sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek, henüz kamuya açıklanmamış bilgileri
kendisine veya üçüncü kişilere menfaat sağlamak amacıyla kullanarak sermaye piyasasında
işlem yapanlar arasında fırsat eşitliğini bozacak şekilde haksiz yarar sağlamak veya bir zararı
bertaraf etmektir.

ISO (International Standard Organisation)

Uluslararası Standartlar Teşkilatı. Standartları belirleyen dünya çapında bir kuruluştur.

 i

İç Borçlar

Hükümetin ülke sınırları içinde kişi ve kurumlara ulusal para cinsinden borçlanmasıdır. Bu
borçlanmanın iktisadi niteliği, satın alma gücünün özel ve kamusal kesimler arasında el
değiştirmesidir. İç borçlanmada ülkenin kullanabileceği kaynaklara bir ek söz konusu
değildir. Devlet, en yaygın yöntemle halka ve kurumlara sattığı kağıda +bağlı bono, tahvil ve
kağıda bağlı olmayan yöntemlerle borçlanabilir. İç Borçlanma; kısa-uzun vadeli, teminatlı-
teminatsız ve zorunlu-gönüllü olarak üç gruba ayrılabilir.

İç ticaret hadleri

İlke içi ticarette çeşitli sektörlerdeki fiyat ortalamalarının birbirine oranı

İçsel etkiler

Bir firma ya da endüstrinin içinde gerçekleşen kazanç ya da kayıplar

İçsel istifadeler

Firmaların, üretim ölçeklerini artırırken bu ölçek artışı nedeniyle firmaların kendi içlerinde
sağladıkları yararlar

İçsel kayıplar

Firmaların üretim ölçeklerini artırırken daha önceleri içsel istifade sayılan unsurların bu kez
ters yönde işleyerek birim başına maliyetleri yükseltmesi

İflas

Ödeme gücü olmama; borçlarını ödeyemeyecek durumda olma; pasifi aktifinden fazla olma.
Aciz hali, kural olarak bir iflas nedeni değildir. Ancak alacaklı kişi, icra takibine gitmeden
mahkemeye başvurup borçlunun iflasını isteyebilir. Borçlu da borcunu ödeyemeyecek
durumda olduğunu ispat etmek koşuluyla mahkemeden iflasını talep edebilir.

İhbarlı mevduat

İhbar tarihinden belli bir süre sonra çekilmek üzere bankalara yatırılan para

İhale (Auction):
İhale, ingilizce “auction” auctio kökünden gelmekte olup kelime anlamı artış demektir. Piyasa
ekonomilerinde, çeşitli mal ve finansal değerlerin kişi veya kurumlara tahsis yöntemlerinden
birisidir. Özellikle, ihaleye konu olacak malın sabit veya doğrudan belirlenebilir bir fiyatı
yoksa ya da malın satıcısı, malın piyasa fiyatı konusunda emin değilse ihale yöntemi ile satım  tam rekabet koşulları altında bu belirsizliği ortadan kaldırır. İhale yöntemlerine ilişkin ilk  sınıflandırma, 1961 yılında William Vicrey tarafından yapılmıştır. İhaleler farklı biçimlerde
gerçekleştirilebilir. En yaygın olanı, fiyatların büyükten küçüğe doğru dizildiği, (satan
açısından geliri maksimum, maliyetin minumum olması anlamına gelmektedir), çoklu fiyat
(“Dutch Auction” adını Hollanda’da çicek satışlarında kullanılmasından almıştır) türü
ihalelerdir. Bu ihalede her katılımcıyla kendi teklif ettiği fiyat üzerinden işlem yapılmaktadır.
Fiyatların küçükten büyüğe sıralandığı ihaleler ise “English Auction” olarak
adlandırılmaktadır. Diğer bir ihale yöntemi ise “tek fiyat” ihalesidir. Bu ihale türünde arzın ve
talebin eşitlendiği fiyat, ihaleyi kazanan tüm katılımcılara uygulanmaktadır. Diğer bir deyişle
tüm işlemler tek bir fiyat üzerinden gerçekleştirilmektedir. İki ihale türünün de birbirine göre
avantaj ve dezavantajları söz konusudur. Tek fiyat ihalesinde, bilgi toplamının maliyeti daha
az olup daha fazla katılım sağlanabilir. Çoklu fiyat ihalesinde ise daha yoğun bir rekabet söz
konusu olup satıcı açısından daha düşük bir maliyet söz konusu olabilir. Ancak, tüm bunlar
piyasanın yapısına ve o günkü koşuluna bağlıdır.

İHRAÇ

Tahvil, hisse senedi gibi sermaye piyasası araçlarının satışa çıkarılmasıdır.

İhracat

Bir ülkenin başka ülkelere mal satması, dış satım, kişi ve kuruluşlarca üretilen mal ve
hizmetlerin yurt dışına satılması. Makroekonomik açıdan ihracat, toplam talebin bir
parçasıdır. İhracat, gerçekleştiren ülke açısından alacak doğurduğu için ödemeler
bilançosunun alacak tarafına yazılır. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan izin alınarak
yapılabilir.

İhracat İşlemleri

İhracat factoringi işlemlerinde hesap, borçlu-cari şeklinde tutulur ve factoring ücreti aylık
tahakkuk ettirilir.

İhracat Komisyon Birimi

Yabancı bir alıcı için belli bir komisyon karşılığında satın alma acentası rolünü üstlenen
organizasyondur.

İhracat Komisyoncusu

Alıcıları ve satıcıları belli bir ücret karşılığında bir araya getiren ancak satış işlemlerinde rol
almayan kişi veya şirkettir.

İhracat kısıtlamaları

Temel madde fiyatlarının dünya piyasalarında düşmesini önlemek için ihracatçı ülkelerin
ihracat miktarına getirdiği kısıtlamalardır. İrünün bol olduğu dönemlerde arz artarken talep
aynı miktarda artmayacağından fiyatlar dünya piyasalarında düşmeye başlayacaktır.

İhracatçı

ülke hükümeti bu durumda söz konusu ihraç ürününü imha ederek veya ihracatına vergi
koyarak kısıtlama yoluna gider.

İhracat kotaları

Belirli bir mala olan talebin uluslararası piyasalarda arzın altında kalması sonucunda fiyatının
belirli bir eşiğin altına düşmesine engel olmak amacıyla ilgili malı üreten ülkelerin aralarında
yaptıkları bir anlaşma ile saptadıkları ihracatın sınırlandırılması sonucunu doğuran önlemler.
1963’de yapılan Uluslararası Kahve Anlaşması, 1969’da imzalanan Uluslararası Şeker
Anlaşması, ihracat kotaları uygulamasına birer örnektir. Petrol ihracatçısı ülkeler de 1973
sonrasında ihracat kotaları saptayarak petrol fiyatlarının büyük ölçüde artmasını sağlamıştır.

İhracat kredisi

Amacı ihracatı özendirmek ve kolaylaştırmak olan bir kredi türü. Kapsamına merkez bankası
ve ticari bankaların kaynakları tarafından finanse edilen düşük faizli ihracat reeskont kredileri
ile çeşitli özel fonlardan ihracatın desteklenmesi için sağlanan krediler girer. İhracat kredisi
bir çeşit kabul kredisidir. İhracatçıya ihraç mallarının belli bir oranına kadar banka üzerinde
poliçe çekme yetkisi verir. İhracatçı bu yolla aracı banka tarafından kabul edilen poliçeyi
kolaylıkla iskonto ettirerek ihracat bedelini tahsil etme imkanına sahip olur.

İhracat Lisansı

Belirli malların belirli yerlere ihracatına izin veren hükümet belgesidir.

İhracat rejimi

İhracatın hangi ana ilkelere göre gerçekleştirileceğini ortaya koyan resmi düzenleme

İhracat teşvikleri

İhracat gelirlerinin artmasını sağlamak amacıyla hükümetlerce alınan ihracatı özendirici
önlemler. İhracata yönelik üretime sağlanan vergi muafiyeti ve vergi indirimleri, ihracatta
vergi iadesi, düşük faizli ihracat kredisi, primler, paranın değerinin düşürülmesi, ihracat geliri
dövizlerin bir bölümünün ihracatçı firma tarafından kullanılmak üzere yurt dışında tutulması
imkanını tanınması, belli malların ihracatına katlı kur uygulanması ve ihracat sigortası gibi
önlemlerdir. GATT, haksız rekabet yarattığı gerekçesiyle ihracat teşviklerine karşı çıkmaktadır.

İhracat Ticari Şirketi

İhracat yönetim şirketinin bir benzeridir.

İhracat Vergileri

“Eşyanın ihracatında öngörülen gümrük vergileri ve eş etkili mali yükleri,

İhracat Yönetim Şirketi

Birçok üretici için ihracat departmanı görevini üstlenen özel bir kuruluştur.Bu işlem ya
ürünlerin adını alarak veya belirli bir komisyon veya maaş karşılığında şirketin ihracat işlerini
onlar adına yürüterek olur.

İhraç

Sermaye piyasası araçlarının ihraçcılar tarafından çıkarılıp, halka arz edilerek veya halka arz
edilmeksizin satışıdır.

İhraçcı

Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden anonim ortaklıklar, mevzuata göre özelleştirme
kapsamına alınanlar dahil kamu iktisadi teşebbüsleri, mahalli idareler ile bunlarla ilgili özel
mevzuatları uyarınca faaliyet gösteren kuruluş idare ve işletmelerdir.

İhtilaf ( Dispute )

Alıcının satın aldığı mal ile ilgili her türlü ayıp durumu.

İhtiyat akçesi

Yedek akçe; bir işletmede elde edilen dönem sonu karının, kar payı olarak dağıtılmayan,
kanun veya sözleşmeler gereği alıkonan, bilançoda çeşitli amaçlarla ayrılmış olarak ayrı
kalemlerde gösterilen kısmı. Zorunlu yedek akçeler ve isteğe bağlı yedek akçeler olmak üzere  iki çeşittir. Zorunlu yedek akçeler, ana sermayenin bütünlenmesine yardım amacıyla ticaret  kanununa göre ayrılması zorunlu kılınan yedek akçelerdir. İsteğe bağlı yedek akçeler ise  kanuni olarak zorunlu tutulmayan ancak işletme genel kurulu tarafından şirketin sürekli
gelişmesini veya her yıl istikrarlı kar payları dağıtılmasını sağlamak amacıyla gerekli
görüldüğünde ayrılmasına karar verilen yedek akçelerdir.

İhtiyat fonu

Gizlilik derecesi olduğu için gerçek miktarının halktan gizlendiği, normal bütçenin yanı sıra
bazı üst düzey yöneticilerin uygun gördüğü yerde kullanabileceği fon

İkili ekonomi

Az gelişmiş ülkelerin ekonomilerini değerlendirmede bir niteleme. 20. yüzyıl başlarında
geleneksel yapının hakim olduğu bazı sömürgelerde pazar ekonomisini geliştirme çabaları
bazı güçlüklerle karşılaşmıştır. Özellikle Hindistan ve Endonezya’nın, fiyat mekanizması ile
arzı ayarlama girişimleri sonuçsuz kalmıştır. İretimi teşvik için yapılan vergi indirimleri,
köylünün üretimi daha da azaltmasına neden olmuştur.

İkili ticaret anlaşması

İki ülke arasında ticareti düzenleyen anlaşma. Genellikle döviz kullanılmayan kliring ve takas anlaşmalarını kapsar. Ticaretin konvertibl dövizle yapıldığı ticaret anlaşmaları da ikili
anlaşmalar kapsamındadır. Ayrıca genelleştirilmiş tercih sistemi çerçevesinde yapılan
hammadde ve tarımsal ürün anlaşmalarının bir kısmı da iki yanlı ticaret anlaşması şeklini
almaktadır.

İkincil Piyasa (Secondary Market)

Kıymetlerin ilk ihraçları sonrası işlem gördükleri piyasaları ifade eder. Örneğin, T.C. Hazine
Müşteşarlığı tarafından ihraç edilen borçlanma senetlerinin ihraç sonrası alınıp-satıldığı
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Tahvil Bono Piyasası ikincil piyasaya bir örnektir.

İktisadi büyüme

Kişi başına ulusal gelirin ya da mal ve hizmet üretiminin artması. GSMH cinsinden ölçülür.
İktisadi büyüme, artan üretimin nasıl ve kimler tarafından kullanıldığına bağlıdır

İktisadi ufuk

Ekonomik kararlar almada geleceğin tahmin sınırı

İlk Kotasyon

Ortaklık hisse senetlerinin ilk kez Borsa kotuna alınmasını, ortaklığın borçluluğu temsil eden
menkul kıymetlerinin Borsa kotuna alınmasını ifade eder.

İlâve Kotasyon

Hisse senetleri Borsa kotunda bulunan bir ortaklığın sermaye artırımı nedeniyle ihraç ettiği
yeni hisse senetlerinin kotasyon işlemini ifade eder.

İmtiyazlı Hisse Senedi

Esas sözleşmede hüküm bulunmak kaydı ile, sahiplerine temettü ödemesi, rüçhan hakkı
kullanımı, oy hakkı gibi konularda ayrıcalık tanıyan senetlerdir.

İmkansızlık teoremi

Ekonomist Herman Daly tarafından ileri sürülen, dünyadaki bütün insanların Amerikan
benzeri bir tüketim ve yaşam düzeyine yükselemeyeceğini ifade eden tez

İndirim

Bir malı yurt içinde satılan fiyatının altında yurt dışında satmak veya üretim ve nakliye
tutarlarının altında bir fiyata satmak.

İnterbank

Bankalararası para piyasasını ifade eden terim. Bankalar kendi aralarında da para alışverişinde bulunabilirler. Bu paraların faizi gecelik (overnight) olarak hesaplanır. Interbank faiz oranının düşmesi piyasadaki para bolluğunu gösterir. Faizlerin uzun süre düşük seyretmesi durumunda  dövize olan talep canlanabilir. Oranlar yükseldiğinde ise piyasada para darlığı olduğu anlaşılır. Nakit para sıkıntısı çeken bankalar, Interbank piyasasında yüksek faizle borçlanmak yerine ellerindeki dövizi bozdurmayı tercih ederler. Bu nedenle piyasadaki döviz miktarı artar ve döviz kurları aşağı çekilir.

İntifa Senetleri

Şirket genel kurulunun alacağı kararla bazı kimselere çeşitli hizmetler ve alacak karşılığı olarak kuruluştan sonra verilen ve sermaye payını temsil etmeyen hisse senetleridir.

İpotek

Gayrimenkul rehin etme, bir bina veya mülkü ipotek altına alma, kredi kurumlarından ödünç
para alabilmek için taşınmaz malları rehin olarak gösterme. Rehin alacaklıya, alacağını
borçludan tahsil edememesi durumunda kendisine ipotek edilen taşınmazı paraya çevirerek
alacağını tahsil yetkisi verir. Bir taşınmazın rehni için tapu kaydının olması zorunludur.
Hisseli mülkiyette hisseler bağımsız olarak ipotek edilebilir. Bir taşınmazı ipotek etmek için
biri rehin sözleşmesi diğeri tescil olmak üzere iki işlem yapılır. Taşınmaz üzerinde birden
fazla ipotek işlemi yapılabilir.

İradi işsizlik

Bir ülkede, cari ücret düzeyinden daha yüksek ve belli çalışma koşullarından daha iyisi
arandığı için iş bulunamaması hali

İrat vergisi

Gelir vergisi; gerçek kişilerin belirli dönemlerde elde ettikleri gelirlerin net tutarı üzerinden
alınan vergi. Artan oranlı tarifeye göre alınan direkt bir vergidir. Modern anlamda ilk gelir
vergisi, 1799-1816 yılları arasında Napolyon Savaşları«nı finanse etmek için İngiltere«de
konmuştur.

İrtibat Büroları

Aracı kurumu ve aracı kurumun yetkili olduğu sermaye piyasası faaliyetlerinin tanıtımını
yapmak amacı ile aracı kurumu temsil etmekle görevli hizmet birimleridir. İrtibat büroları
sadece müşteri emirlerini aracı kuruma iletebilirler.

İskonto

Tenzilat, fiyat indirme, bankaların hesap sahiplerine azalan mevduatlarını bildiren pusula,
dekont, senet kırdırma, bir senedi vadesinden önce üzerinde yazılı olan değerden daha azına
paraya çevirme

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası

Galata Bankerleri döneminden gelen eski borsanın kapatılmasıyla birlikte Aralık 1985
tarihinde faaliyetine başlamış, hisse senedi ve tahvil alım satımlarının yapıldığı Türkiye’deki
tek menkul kıymetler borsasıdır.

İstatistik

Belirsizlik ortamında sayısal veriler elde ederek analiz etme ve buna göre karar alma

İstifçilik

Stokçuluk, paranın harcama veya herhangi bir türden yatırım yapmaksızın saklanması. Bir
ekonomide istifleme arttıkça yatırımların finansmanında kullanılacak fonlar azalmış olur.

İstihdam

İş verme, iş gücünün ekonomik faaliyet alanlarında çalıştırılması. Tam istihdam, işsizliğin
asgari düzeye düşürülmesini ifade eder. Eksik istihdam ise iş gücünün bir bölümünün işsiz
olduğu durumdur.

İstihkak
(1) müteahhitlerin işin bir bölümünü bitirdikten sonra kamudan ya da ihaleyi açandan almaya
hak kazandığı para, (2) vesika sistemi, karne sistemi, tüketime ya da üretime ayrılan malların zorunlu durumlarda vesikayla kişi veya firmalara tahsisi. Ekonomik bunalım ve savaş  yıllarında başvurulan bir yöntemdir.

İstikrar

Bir ekonomideki fiyatlar genel düzeyi, istihdam hacmi, döviz kurları, faiz oranları gibi
unsurların kararlı bir dengede bulunduğu, iç ve dış faktörler nedeniyle önemli değişikliklerin
gerçekleşmesinin beklenmediği durum

İstikrar politikası

Ödemeler dengesinde kalıcı bir iyileşme ve yurt içi enflasyon hızında gerileme ya da bu iki
unsurun bileşimi gibi genel makro-ekonomik hedeflere ulaşmak amacıyla hazırlanmış geniş
kapsamlı tedbirler bütünü

İstikrar tedbirleri

İstikrar politikası amaçlarını gerçekleştirmek üzere uygulamaya konan politika araçları ve
yapılan düzenlemeler. Enflasyonun önlenmesi ve ödemeler dengesi açıklarının giderilmesi
istikrar politikalarının yaygın olarak benimsenen iki temel amacıdır. Bu amaçlara ulaşmak
için alınan en önemli tedbirler şöyledir: Yurt içi kredi genişlemesine katı sınırlama
getirilmesi, kamu kesimine yönelik ekonomik faaliyet alanının daraltılması, vergi reformları,
yaşanmış enflasyonun gerisinde kalan fiyatların yükseltilmesi, dış ticaretin serbestleştirilmesi, ihracatın teşviki, dış borçların yeni ödeme planına bağlanarak ertelenmesi.

İş çevrimleri

Ekonomik hayatın üretim, istihdam gibi unsurlarının ortalama olarak 8-10 yıllık süreler içinde
artma ve azalma yönünde dalgalanarak ortaya çıkardığı çevrimler; dünya ticaret anlayışından doğan ticari çember, ekonomik dalgalanmalar, faaliyet devresindeki değişmeler, konjonktür.  İşletmeler ve ulusal ekonomiler her zaman istikrarlı bir büyüme göstermez. İş dünyasında da dönemsel iniş ve çıkışlara rastlanır. Faaliyetlerin en tepe noktaya çıktığı dönemleri genelde resesyon izler

İş gücü

Çalışma çağında olan nüfustan, öğrenci ve rantiye gibi iş gücüne dahil olmayan nüfus
çıkarıldığında işgücü sayısına ulaşılır. İşgücü, ücretli veya maaşlı olarak bir işte çalışanlar,
kendi işlerinin başında olanlar, işverenler ve işsizlerin toplamını ifade eder. Marjinal
çalışanlar ve yerleşik bir işi olmayanlar da işgücü tanımı içinde kabul edilir.

İşlem Birimi

Bir sermaye piyasası aracının, kendisi ya da katları ile işlem yapılabilecek asgari sayısını ya
da değerini ifade eder. İşlem birimi olarak “lot” ibaresi kullanılır.

İşlem Görmüş Ürün

Işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm ürünler anlamına gelir

İşlem hacmi

Her hisse senedi için gerçeklesen işlemlerdeki hisse senedi sayısı ile işlem fiyatının çarpılmasıyla elde edilen değerlerin toplamıdır. Tüm hisse senetlerinin işlem hacimleri  toplamı, piyasanın toplam hacmini oluşturur.

İşlem miktarı

Bir seans da ya da belli bir dönemde alınıp satılan menkul kıymet adedidir.

İşleme Faaliyetleri

“İşleme faaliyetleri” deyimi ; a) Eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile birleştirilmesi
dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması, b) Eşyanın işlenmesi, c) Eşyanın yenilenmesi ve
düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi, d) İşleme sırasında tamamen veya
kısmen tüketilseler dahi, işlem görmüş ürünler içinde bulunmayan ancak, bu ürünlerin
üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılması,
anlamına gelir. ”

İşsizlik

Çalışacak iş aranmasına rağmen bulunamaması hali. Çalışamayacak durumda olanlarla iş
aramayanlar bu kapsama girmez.

İşsizlik sigortası

İşin istek dışı kaybedilmesi halinde devletin işsize belli bir süre için ödediği para. İlk kez
1920 yılında İngiltere«de uygulanmıştır. Ancak çiftçilerle ev hizmetçileri bu sigorta
kapsamına alınmamıştır. ABD«de bu uygulama 1935 yılında başlamış, işgücünün yüzde 85«i
işsizlik sigortası kapsamına alınmıştır.

İştirak

Bir ortaklık ile işletme arasında, sözkonusu ortaklığın yönetimine ve ortaklık politikalarının
belirlenmesine katılma anlamında devamlı bir bağ yaratan, doğrudan veya dolaylı sermaye ve yönetim ilişkisidir.

İşveren

Herhangi bir mal veya hizmet üretmek amacıyla yanında emeğini kiraladığı işçi(ler) çalıştıran
kişi

İşveren sendikası

Ortak çıkarları savunmak ve aralarında dayanışma sağlamak amacıyla, üyelerini işverenlerin
oluşturduğu sendika

İtfa

(1) iç borç geri ödeme, rehinden kurtarma, kefaret, ödeme, geri satın alma, (2) anonim şirket
hisse senetlerinin itibari değerlerinin şirket temettülerinden ayrılan fonun kullanılarak pay
sahiplerine ödenmesi, (3) borcun borçlu tarafından bir defada veya belirli dönemlerde yapılan
ödemelerle ortadan kaldırılması işlemi

İthal ikameci sanayileşme

İçe dönük sanayileşme; yurt dışından ithal edilmek durumunda olan malların yurt içinde
üretilmesini sağlayarak dışarıya bağımlılıktan kurtulmak suretiyle sanayileşmeyi öngören
politika. Mamul mal ithalatını azaltmak için ulusal sanayinin büyümesini teşvik etmeyi
amaçlayan bir stratejidir.

İthal ikamesi

İthal yoluyla karşılanan ihtiyaç maddelerinin yurt içinde üretilmesi; bir ekonomide tüketim
malları ithalinin zorlaştırılması veya yasaklanmasıyla sanayinin teşvik edilmesi politikası

İthal kotaları

Döviz sıkıntısı çeken ülkelerde ithalatçılara kıt dövizin dengeli olarak tahsisi için çeşitli
mallara göre tespit edilen kontenjan listeleri; bir maldan ne kadar ithal edileceğini belirleyen
kararlar

İthalat

Bir ülkeye yurt dışından mal ve sermaye getirmek. İthalat, ihracatla birlikte dış ödemeler
bilançosunda dış ticaret hesabını oluşturur.

İtibari ücret

Para ile ifade edilmiş ücret; satın alma gücü sabit olmayan ücret; sembolik ücret

İzahname 

Sermaye piyasası araçlarının ihracında ya da halka arzında ortaklıklarca halkı şirket ve hisse
senetleri konularında bilgilendirmek amacıyla düzenlenmesi gereken belgedir.