in

Dürzilik hakkında bir özet

Dürzilik, Fatimi Halifelerinden Hakim bi-Emrillah’ ın  veziri Hamza b.Ali tarafından kurulmuş bir mezheptir. Dürziler Suriye ve özellikle Lübnan taraflarında yaşamaktadır.
Çağımızda yoğun olarak bulundukları yer Cabal Duruz dağıdır. Dürzilerin
en tanınmış propagandacılarından birisi Anuştekin Dürzi’dir. Bu mezhebe Dürzi ismi bu şahsa nisnetle verilmiştir. Dürzi ismini yanlış olarak Muhammed b. İsmail ad-Dürzi’ye nisbet edenler de olmuştur.Dürzilere göre Hakim bi-Emrillah Hz. Muhammed’in Şeriatını
neshetmiştir. Allah, Hakim’e hulul ve Hakim şeklinde tecessüm etmiştir. Onlara göre Hakim’den başka ilâh yoktur.Dürziler misafire son derece hürmet ederler. Gösterişli hayattan ve zevk verici eğlencelerden pek hoşlanmazlar. Ahlaki değerlere önem verirler,
israftan sakınırlar, Bedenlerinin sağlığına ve esenliğine özen gösterirler.
Dürziler akasya ağacını çok severler. Okullara, evlerin bahçelerine
bu ağaçtan dikerler. Nişan merasimlerinden sonra müstakbel
eşler beraberce bir akasya ağacı dikerler. Dürziler akıllılar ve cahiller
diye iki kırma ayrılır. Din bilimlerini ancak akıllıların bildiğini kabul ederler. Bütün akıllılar her Cuma akşamı mabetlerinde toplanırlar ve
dini kitaplar okurlar. Toplanan akıllılar bir kısmı toplantının başında,
bir kısmı ortasında, bir kısmı da sonunda mabedi terk ederler. Itibarı
en yüksek olanlar mabedi en sonra terk etmek zorundadırlar. Cahillere
gelince, bunlar yalnız Kurban ve Ramazan bayramında dini merasimlere
katılmak hakkına sahiptirler. Her Dürzi akıllı olmak derecesine
yükselemez. Bu dereceye ulaşabilmek için ağır başlı olmak, dürüst olmak,
gereksiz konuşmamak, giyimde lükse düşkün olmamalı, içki ve
sigara içmemek ve kimsenin mahmhaksız yere almamak şartır.
Dürzilerin itikadarı ve şeriatları islâm’dan çok farklıdır. Fakat
onlar bu şeriatlarını ve akidelerini ellerinden geldiği kadar gizli tutmak
isterler. Nasları te’vil ederler. Ancak zina etmek veya yalan söylemekten
sonra derece sakınırlar. Şu dört esası bilmek onlar için farzdır:

1—Hakim bi-Emrillah’ı Allah olarak tanımak: Hakim bi-Emrillah,
Dürzilere göre ilâhtır. Insan şeklinde tecessüm etmiştir. O hem
ruhtur, hem bedendir. Hem lâhuttur hem nâsuttur. Bu ilâh çeşitli
insan şeklinde bir çok defa gelmiştir. En sonra da Hakim bi-Emrillah
biçiminde zuhur etmiştir. ölümü zahiridir. Gerçekte ölmemiştir. Gizleniştir.
Fitne ve bozgunculuk yüzünden gizleniştir. Insanlar günâhlarından
tövbe edip fitne ve bozgunculuğa son verdikleri zaman Hakim
tekrar çıkacak ve Dürzilere ödül verecektir. Dürziliğe karşı olanları
ise cezalandıracaktır.

2—Emri bilmek: Buna kaim az-zaman’ı tanımak da denir. Emr,
Hamza b.Ali’den ibarettir. Hamza b.Ali yarat ıklarm en şereflisidir. Ilk
yaratılan varlıktır. İnsana hulul eden bir cevherdir. Evren bu cevherden
zuhur etmiştir. Hamza b.Ali, aklı-ı küllidir. Yemesi, içmesi, a ııası,
babası vardır. Elle tutulur, gözle görülür. E şi ve çocuğu yoktur. Tanrı’-
nın nurundan yaratılmış olup imamlarm imamıdır. Âhirette sevap ve
ceza, onun eli ile verilecektir. Dünya ve Âhiret i şlerini yöneten odur.

3—Hududu tanımak: Hudut, Dürzilerce kutsal olan emirleri öğ-
retmeğe ve yapmağa memur olanlara denir. Hamza aym zamanda ruhani
hududun başıdır. Ilâhi emri yayan kimseler evlenmez, günâh i şle- mezler, kıyamette gerçek tan ıktırlar. Yaratıklarm en şereflileridir.
Hududun baz ılarının lâkabı dal, mezun ve mukasiddir.

4— Vesaya’ya riayet etmek: Dürzilikte yedi vazife vardır ki bunlara
“Vesaya” veya “Visal” denir. Bu yedi vazife şunlardır: Şehadet
kelimesi, namaz, oruç, hac, zekât, cihat ve vilâyet. Onlara göre tevhıd
yolu Hamza’nın getirdiği bir mezheptir.
Dürzilere göre neshedilen islâmi akideler yerine şu yedi vasiyet
konulmuştur: 1— Doğru konuşmak. 2– Din kardeşlerini korumak.
3— Yalan esasa ve yokluğa ibadeti terketmek. 4— İblislerden ve azgınlardan
uzak durmak. 5— Hakim”den başka Tanrı olmadığına inanmak.
6— Hakim’in buyruklarına ve davranışlarına rıza göstermek. 7- Nefsi
Dürziliğin yüksek emirlerine ve Hakim’e teslim etmek.
Dürzilel: bu inanç esaslarından başka iffete çok önemı verirler. Olanakları
ölçüsünde başka din ve mezhep sahiplerinden uzak yaşamaya
çalışırlar. Toplandıkları mebetlerine “halevat” adı verilir. Camiye benzeyen
bu ibadethaneler sarp kayalıklar arasında veya üzerinde yapılmıştır.

Görülüyor ki Dürziliğin islâm Dini’nin inanç sistemi ile temelde
ilgisi kalmamıştır. Çeşitli dinlerin ve mezheplerin etkisinde kalan Dürziler
âdeta ayrı dini bir sistem kurmuşlardır. Törelerine sıkı sıkıya bağlı
olan Dürziler günümüzde çoğunlukla Lübnan’ ın dağlık bölgelerinde yaşamaktadırlar. Lübnan Anayasası ‘na göre özel hakları vardır. Tarih boyunca
o bölgedeki siyasi faaliyetlerde rol oynamışlardır. Bugün de Lübnan’da
Müslümanlar ve Hıristiyanlardan sonra üçüncü bir toplumsal
güç olarak bulunmaktadırlar.

What do you think?

0 Beğeni
Upvote Downvote
Okur

Written by Davut Yeşil

Bir cevap yazın