Ortaçağ Avrupası ve VEBA

Öncelikle , Avrupa’nın oluşumuna kısaca değinelim;
Avrupa , Roma’nın yıkılışından sonra , feodaliteye aslında tam olarak sahne olmamıştı . Henüz daha , kendini Roma’nın varisi saymak isteyen bazı topluluklar ve yavaş yavaş Avrupa’yı tamamıyla sarmak isteyen bir Hristiyanlık furyası cereyan etmekteydi .
Avrupa , ne kadar toparlanmaya çalışsa da , bir yerden sonra İslamiyetin güçlenmesiyle ve tabiri caizse ; topraklarında kısılı kaldıkları için (Cermenlerin baskıları sürüyordu) kendi içinekapanmaya başladı . Bu içine kapanma , feodalitenin temellerini atmış oldu .
    Papalar yavaş yavaş değerlenmeye başladığı vakit , artık yöneticiler , eğer Papa’dan taç giymişlerse , diğer hak sahiplerini tanımıyordu . Bu şekilde Avrupa’da skolastik düşüncenin de temelleri atılmış oldu .
    ”12.Yüzyıl Rönesansı” dediğimiz çağa geldiğimiz zaman ise , Avrupa , öncelikli olarak Grek ve İslamiyet filozoflarının eserlerini Latinceye çevirerek ve kendileri de eserler vererek , kendini göstermeye başladı . Tam olarak siyasi birlik söz konusu olmamakla birlikte , Roma’nın çöküşünden itibaren , Avrupa , hiç bu kadar kafasını dışa çevirmemişti . ( Avrupa , Hunlardan Normanlara , Cermenlerden , Saksonlara kadar sürekli bir savaş halindeydi . )
Bunlar olurken 1315-17 arasında , Feodal beylerin kazançlarını geçmişten daha fazla önemsemesi ve askeriye alanına yönelmedeki masraf nedeniyle geniş çaplı bir kıtlık ortaya çıktı . İnsanlar , ürettiklerinde aldıkları payı bırakın , yöneticilere , sırf korunmak için verdikleri vergi bile bütün paralarını bitiriyordu . Buna bağlı olarak , dışarıdaki tehlikelerdense , surların içindeki yaşam hakkından memnun oldukları için , bu şekilde çalışmaktan rahatsız değillerdi ( Feodalitenin doğuş nedeni ve ikincil nedenlerle bitiş nedeni de buradan geçer . )
1337’de Yüzyıl savaşları başladı ve aynı hızla bir ekonomik düşüş meydana geldi .
1347-50 yılları arasında ise , insanların adeta ölülerinden bir yığın oluşmasına sebep olan o kara hastalık , kendini gösterdi . Veba…
Avrupa , her ne kadar içine kapanık olsa da , 14 Yüzyılda dışarıya daha fazla dönmeye başlamıştı . ( Seferler , eserler , yeni buluşların Avrupa’ya gelmesi. ) Ama bu hastalık , Avrupa’ya adeta bir kara bulut gibi çöktü . Nüfus , inanılmaz derece de azaldı ve bu da üretim gücünü sıfıra düşürmeye kadar geldi .
”Ancak Avrupa’da bu işin asıl büyümesinin nedeni , gerçekten içler acısı bir gerçekti . İnsanlar , bir yerden sonra bu hastalığa suyun sebep olduğuna inanmışlardı . Öyle ki , suyun deriyi genişlettiğine , ve mikropların bu sayede vücutlarına girdiğine inanmaya başlamışlardı . Bu olay , insanların birbirlerinden korkar hale getirmişti . Avrupa’nın bir çok yerinde hamamlar yasaklandı . Bu ise çok büyük olan bu felaketi , daha da ilerleterek , ölüm sayısını akıl almaz derece de arttırdı ” (Orta Çağ Avrupa Tarihi – Prof.Dr.Muammer Gül- Syf;141)
Vebadan önce Avrupa’daki hızlı nüfus artışı beslenme sorunlarına neden olmuştu. İyi beslenemeyen insanlar hastalıklara karşı dirençsizdi. Kentler temiz tutulamadığı için her yere yayılan milyonlarca fare vebanın hızla yayılıp ölümlerin artmasına neden oldu. Büyük veba salgını 1347’de sadece Avrupa’da hasar verdi sanılır, ama salgında Asya ve Afrika’da da çok ölüm oldu. Salgın, Sicilya’ya ulaştığı sırada Karadeniz ve Akdeniz liman kentlerinde, Suriye, Lübnan, Filistin ve Mısır’da ve Hatay’da görüldü. Ardından 1349’da Mekke’deve 1351’de Yemen’de salgın çıktı. Orta Çağ’da, nüfusun yoğunlaştığı ülkelerin çoğunda veba yayıldı
Ortalık , derileri şişen , soyulan ve kızaran insanlarla kaynıyorken , Avrupa , gelişmelerine bir süre aynı hızda devam edemedi .
Arkasında harabeye dönen bir Batı Avrupası bırakan veba salgını, burada yavaş yavaş sona erdi. Ancak ölü sayısı belirsizdi. Kayıt tutulamıyordu. Kıta çapında 20-25 milyon insanın ölmüş olması muhtemeldir. Venedik , nüfusunun dörtte üçünü yitirdi, İngiltere de 4,5 milyonluk halkının yaklaşık 1 milyonunu kaybetti. Hastalıktan kırılmış, neredeyse yok olmuş bir kıtanın eski nüfusuna ulaşabilmesi için bir 150 yıl daha geçmesi gerekti.