in

İlk Türk futbol kulübü: Black Stockings (Siyah Çoraplılar)

İngilizlerin ‘soccer’ olarak adlandırdığı futbol, Osmanlı topraklarında ilk kez 19.yüzyıl sonlarında oynanmaya başlanmıştır. Ancak Osmanlı topraklarında futbol oynayanlar Müslümanlar değil, yine İngilizler ve Rum ağırlıklı olmakla birlikte Osmanlı gayrimüslim tebaasıydı. Müslüman gençler ise ilk zamanlar sadece oynayanları izlemekle yetinmişlerdir. Özellikle mahalle baskısı Müslümanların futbol oynamasına mani olmaktaydı. İlk Türk futbolcusu olarak kabul edilen Fuat Hüsnü; o devirde spor yapan gençlerin baldırı çıplak koşup oynaması halk tarafından hoş karşılanmazdı, kadınlar kısa şortlarla futbol oynayan erkekleri gördüklerinde utanma duygusuyla başlarını çevirirlerdi. Yaşlılar ise öğüt verirler ya da azarlayarak konuşurlardı, diyerek futbol oynayanlar üzerindeki mahalle baskısını anlatmıştır. Ayrıca resmi olarak bir yaptırımı olmasa da II.Abdülhamit’in de Müslümanların futbol oynamasını pek hoş karşılamadığı bilinmektedir.

Ancak bütün bu olumsuz havaya rağmen ‘’Ubini çayırı’’ olarak bilinen, Moda Burnu’nun ucundaki çayırda İngilizlerin ve gayrimüslimlerin yaptıkları futbol müsabakalarını izleyen Müslüman gençlerin futbol oynama arzusu daha fazla önlenememiştir. Böylece ilk kez kendi aralarında bir takım yapmaya karar vermişler ve Black Stockings futbol takımını kurmuşlardır. Genel olarak kulübün kuruluşu 1899 olarak bilinmesine karşı, kulübün asıl kuruluş tarihi 1901’dir. Bu tarihi kulübün kurucularından olan Fuat Hüsnü Bey yazmış olduğu hatıralarında vermektedir.

Kulübün isminden dolayı kulağa yabancı bir futbol kulübü gelse de Black Stockings bir Türk Kulübüdür. Fuat Hüsnü Bey’in 1954 yılında kendisiyle yapılmış bir söyleşinden öğrendiğimize göre kulübün ilk oyuncuları; Reşat Danyal Bey, Mehmet Ali Bey, Fuat Hüsnü Bey, Kemani Nuri Bey, Fahri Bey, Nureddin Bey, Hafız Mehmet Bey, Hafız Mustafa Bey, Emcet Bey, Hüseyin Bey, Mazhar Bey, Şevki ve Reşat Beylerdir. Bu oyuncuların haricinde ismini vermediği iki de yedek oyuncudan bahsetmektedir Fuat Hüsnü Bey. Görüldüğü gibi Black Stockings Türk oyunculardan meydana gelmiş bir futbol kulübüdür.

Black Stackings takımının forması konusuna gelecek olursak bu konuda en ayrıntılı bilgiyi takımın oyuncularından olan Kemani Nuri Bey vermektedir. Onun ‘’…bir Türk kulübü yapmaya kalktık.’’ şeklindeki anlatımında Black Stockings kulübünün formaları; göğsün ön kısmı, yakası, kol kapakları beyaz, gövdesi ise kırmızı olarak tarif edilmiş yakalı bir formadır. Formanın şortu ise beyazdır. Görüldüğü gibi forma kırmızı beyaz renklerinden oluşmaktadır ancak kullandıkları çoraplar ise tabii ki takıma ismini verdiği üzere siyah renklidir. Bugün Black Stockings’e ait bir fotoğraf Galatasaray’ın kurucusu olan Ali Sami Yen’in arşivinde bulunmakta ve Ali Sami Yen tarafından ‘’ilk Türk futbol grubu’’ olarak kaydedilmiş bulunmaktadır.

Black Stockings kuruluşunun ardından yaklaşık iki ay kadar antrenman yapmıştır. Bu antrenmanların sonunda aynı zamanda takımın başkanı da olan Reşat Danyal Bey Rumlarla bir maç ayarlamıştır. Böylece 26 Ekim 1901 tarihinde Osmanlı Rumlarından oluşan bir takımla Black Stockings ‘’Papazın Çayırı’nda’’ karşı karşıya gelmiştir. Fuat Hüsnü Bey’in hatıralarına göre, maç başlamadan önce Black Stockings oyuncuları sanki uzun yıllardan beridir futbol oynuyormuşçasına mevkilerine yerleşmiş ve maça hazır konuma gelmişlerdir. Ancak maçın başlamasıyla işler Black Stockings için pek iyi gitmez. Oyuncular kendilerini topun cazibesine kaptırarak toplu halde topa doğru hamle yapmaya başlarlar. Mevkilerini terk eden Black Stockings oyuncuları küme halinde topun peşine koşarak rastgele topa vurmaya başlarlar. Öyle ki oyuncular sürekli koşturmaktan yorgun düşer. Futbolda daha tecrübeli olan Rumlar karşısında 5-1 mağlup olmuşlardır. Takımın tek golünü ise Fuat Hüsnü Bey atmıştır.

Maçın bitiminin ardından ise hiç beklenmedik gelişmeler meydana gelmiştir. Dönemin padişahı II.Abdülhamit’in baskıcı rejiminin hafiyeleri basmıştır sahayı. Ancak bu baskının sebebi padişahın futbolu yasak etmesi değildir. Köçeoğlu Andun isminde birisinin, Black Stockings oyuncularının, padişaha karşı örgütlenip bir hareket içerisine girişeceğini jurnallemesi üzerine basmıştır hafiyeler sahayı. Black Stockings oyuncularının daha sonra suçsuz oldukları anlaşılsa da kulübün varlığı bu olayla son bulmuştur. Bu olaydan korkan oyuncuların birçoğu kendi yoluna giderek futboldan uzaklaşmıştır. Kısa bir hikâyesi olan Black Stockings, Türk futbol tarihi açısından büyük bir önem arz etmektedir. Kendi aralarında bir takım oluşturan bu gençler Türk futbol tarihinin temellerini atmışlardır. 1901 senesinden kısa bir süre sonra ise birçok kulüp kurulmaya devam edecek ve bazıları günümüzde de faaliyette olan köklü kulüplerimiz olacaktır.

KAYNAKÇA

Melih Şabanoğlu, Siyah Çoraplılar, Atlas Tarih, Sayı:25 sayfa: 122

What do you think?

0 Beğeni
Upvote Downvote
Kırmızı Yazar

Written by Batuhan Aydoğan

Bir cevap yazın